Umsókn um framkvæmdaleyfi vegna endurnýjunar og áætlunar um uppbyggingu á fráveitu Egilsstaða. Fyrsta áfanga.

Umsókn frá HEF ehf. um framkvæmdaleyfi vegna endurnýjunar og áætlunar um uppbyggingu á fráveitu Egilsstaða, fyrsta áfanga.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd frestar málinu, nefndin óskar eftir að fulltrúar HEF. mæti á næsta fund.

Samþykkt samhljóða með handauppréttingu.

Umsókn frá HEF ehf. um framkvæmdaleyfi vegna endurnýjunar og áætlunnar um uppbyggingu á fráveitu Egilsstaða. Fyrsta áfangi.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd leggur til við bæjarstjórn að hafin verði vinna við breytingu á Aðalskipulagi Fljótsdalshéraðs 2008 - 2028 þar sem lega stofnlagna verði sýnd.

Samþykkt samhljóða með handauppréttingu.

Gestum þakkað fyrir kynninguna

Fyrir liggur tillaga að málsmeðferð frá skipulagsráðgjafa.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd samþykkir að vísa tillögunni til stjórnar HEF til úrvinnslu.

Samþykkt samhljóða með handauppréttingu.

Fyrir fundi liggur fyrirspurn um matskyldu frá Hitaveitu Egilsstaða og Fella.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd felur skipulags- og byggingarfulltrúa að senda fyrirspurn til Skipulagsstofnunar í samræmi við 8. mgr. 6. gr. laga nr 106/2000 þar sem óskað er eftir mati stofnunarinnar á flokkun fyrirhugaðrar framkvæmdar samkvæmt 1. viðauka. Nefndin leggur áherslu á að Skipulagsstofnun svari erindinu svo fljótt sem auðið er.

Samþykkir 3. Á móti 2. (AÁ og KS)

Jafnframt lögðu fulltrúar L lista fram eftirfarandi bókun og tillögu:

Greinargerð með tilkynningu til ákvörðunar um matsskyldu (12.06.2018) vekur nokkrar spurningar. Í fyrsta lagi er þar aðeins kynntur einn valkostur (sá er stjórn HEF hefur unnið eftir) sem gerir fulltrúum umhverfis- og framkvæmdanefndar erfitt fyrir að segja til um hvort sú framkvæmd er matsskyld. Þannig vantar samanburð við aðra raunhæfa valkosti svo hægt sé að staðfesta að framkvæmdin standist stefnu sveitarfélagsins í fráveitumálum sem fram kemur í gildandi aðalskipulagi Fljótsdalshéraðs en þar segir m.a. (leturbreytingar okkar):
Við skipulagsákvarðanir skal hugað að afleiðingum þeirra á stofnkostnað veitukerfa og aðgengi almennings, með það í huga að sem flestir geti notið þjónustunnar og kostnaður sé hóflegur. [...]
Til þess að greiða fyrir lagningu grunnkerfa og aðgengi að þeim, skal litið svo á að ekki sé um breytingu á aðalskipulagi að ræða ef veita er lögð í jörð þar sem annað grunnkerfi er fyrir á yfirborði eða neðanjarðar, t.d. vegur eða lagnir annarrar veitu.
Ennfremur virðist sem framkvæmdin geri ráð fyrir breytingu á stefnu sveitarfélagsins hvað varðar hreinsun á skólpi. Í gildandi aðalskipulagi segir:
Skólp á Egilsstöðum, Fellabæ og Hallormsstað er að mestu leyti hreinsað í fjögurra þrepa hreinsistöðvum og miðast frárennsli þeirra við viðkvæman viðtaka. Gert er ráð fyrir því að skólp sem ennþá fer í rotþrær verði hreinsað með sama hætti í hreinsistöðvum. [...]
Fráveitu- og úrgangsmál í sveitarfélaginu byggi á umhverfisvænum lausnum sem skipa því í fremstu röð á þessu sviði.
Í greinargerðinni segir hins vegar (leturbreyting okkar):
„Til að byrja með yrði byggð hreinsistöð með fyrsta stigs hreinsun og seinna yrði svo bætt við annars stigs hreinsun.“ [...]
Þriðji áfangi: Gert er ráð fyrir að bæta við hreinsistöðina svo hún uppfylli ákvæði reglugerðar nr. 798/1999 um fráveitur og skólp um 2. stigs hreinsun. Ekki er ljóst hvenær ráðist verður í framkvæmd við þriðja áfanga.
Það virðist nokkuð ljóst að það er stefnubreyting frá þeirri stefnu sem lýst er í gildandi aðalskipulagi að ætla fráveitunni að fara í gegnum fjögurra þrepa hreinsivirki yfir í að reisa eins þrepa hreinsun og ekki er tímasett hvenær ráðist verði í að koma upp lögboðinni tveggja þrepa hreinsun.
Hvað þennan lið varðar, vakna enn fleiri spurningar þegar litið er til tölvupósts sem er vísað til í greinargerðinni. Lokaorðin í þeim tölvupósti rata ekki inn í greinargerðina og þau virðast ekki hafa haft áhrif á úrvinnslu þess eina valkosts sem þar er til skoðunar. Þar segir Tryggvi Þórðarson, sérfræðingur á sviði náttúru hjá Umhverfisstofnunar (leturbreyting okkar):
Vegna orðalags í tölvupósti þínum um „seinna verði svo bætt við annarsstigs hreinsun ef talin verður þörf á því“ er undirstrikað að skv. ákvæðum reglugerðar um fráveitur og skólp telur Umhverfisstofnun engan vafa leika á að það þurfi tveggja þrepa hreinsun í þessu tilviki. Í því sambandi er einnig minnt á að frestur til að koma tveggja þrepa hreinsun fyrir þéttbýli af þeirri stærðargráðu sem um ræðir rann út 2005.
Í öðru lagi vantar allan samanburð við aðra valkosti þegar kemur að því sem augljóslega er stærsti vandi fráveitukerfis þéttbýlisins, rennslið. Í greinargerðinni segir: „Miðað við 60 l/s meðalrennsli er rennsli um 2.166 l/sólarhring á hvern íbúa. Til samanburðar er skólprennsli á Akureyri tæpir 1000 l/sólarhring á íbúa og í fráveitukerfum Veitna er meðalrennslið 270 l/sólarhring á íbúa samkvæmt heimasíðu Veitna. Hlutfall skólps í kerfinu er lágt og er það óvenju mikið ofanvatn og/eða grunnvatn (írennsli í lagnir) sem orsakar þetta mikla rennsli.“
Þessi staðreynd er ekki bara stærsti vandi fráveitukerfis þéttbýlisins, heldur er hún einnig stærsti vandi þess valkosts sem þar er kynntur. Í greinargerðinni segir að byggja eigi hreinsistöð sem hreinsi 200 l/s. En þegar nánar er að gáð, kemur í ljós að það eru þrepasíur (grófsíun) sem anna þessu magni. Beltasíur taka næst við (eins þrepa hreinsun) og anna um 100 l/s sem annar rennsli í gegnum fráveituna 80% af tímanum. Það þýðir að í ríflega 70 daga verður ekki einu sinni í boði eins þreps hreinsun. Þegar tveggja þrepa hreinsunin tekur við, á hún að anna 60-80 l/s!
Það virðist augljóst að jafnvel með þessu hreinsivirki verður sami vandi upp á teningnum og nú er. Það er alltof mikið ofanvatn í kerfinu. Það hlýtur að teljast undarlegt að ekki sé kynntur kostnaður við þá leið að byrja á því að ráðast að rót vandans. Í greinargerðinni eru nefndar nokkrar aðgerðir til þess að draga úr ofanvatninu en engin nánari kostnaðargreining né tímasett áætlun um lagfæringu fylgir þeim.
Í þriðja lagi verður að teljast líklegt að Skipulagsstofnun muni óska eftir umhverfismati þar sem þessi valkostur gerir ráð fyrir að farið verði í gegnum svæði nr. 647 á náttúruminjaskrá. Hér vantar enn samanburð við aðra valkosti, í þessu tilfelli um lagnaleiðir. Það eru augljósir aðrir kostir í stöðunni en það vantar allar upplýsingar til að leggja mat á það hvort þessi valkostur er sá hagkvæmasti og besti.
Við gerum að sjálfsögðu ráð fyrir því að á vegum HEF hafi verið farið í nákvæma skoðun og kostnaðargreiningu á ólíkum valkostum áður en þessi valkostur varð fyrir valinu. Því leggjum við fram eftirfarandi tillögu:
Fulltrúar L-listans í umhverfis- og framkvæmdanefnd óska eftir því að stjórn HEF veiti nefndinni aðgang að gögnum sem og greiningum á öllum valkostum sem skoðaðir voru fyrir framtíðarskipulag fráveitu sveitarfélagsins. Sömuleiðis er formanni nefndarinnar falið að óska eftir áliti Skipulagsstofnunar á því hvort sá valkostur sem hér er til skoðunar teljist vera breyting frá stefnu sveitarfélagsins í gildandi aðalskipulagi. Að öllu ofanvirtu virðist greinagerðin vart tilbúin.

Því leggjum við fram eftirfarandi tillögu:

Fulltrúar L-listans í umhverfis- og framkvæmdanefnd óska eftir því að stjórn HEF veiti nefndinni aðgang að gögnum sem og greiningum á öllum valkostum sem skoðaðir voru fyrir framtíðarskipulag fráveitu sveitarfélagsins. Sömuleiðis er formanni nefndarinnar falið að óska eftir áliti Skipulagsstofnunar á því hvort sá valkostur sem hér er til skoðunar teljist vera breyting frá stefnu sveitarfélagsins í gildandi aðalskipulagi.

Samþykkir 2. Á móti 3. (GHÁ, BHS og GMH)

Farið yfir málin, en framkvæmdastjóri HEF er að ljúka við að taka saman gögn sem verða aðgengileg kjörnum fulltrúum á skrifstofu HEF. Upplýsingum þar um verður komið á framfæri við kjörna fulltrúa.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd hefur til umfjöllunar svar Skipulagsstofnunar við fyrirspurn nefndarinnar um flokkun fráveituframkvæmda vegna umhverfismats.

Skipulagsstofnun metur það svo að fyrirhugaðar framkvæmdir falli undir tl. 11.05 í 1. viðauka laga um umhverfismat 106/2000 og séu því tilkynningarskyldar til Skipulagsstofnunar til ákvörðunar um matsskyldu skv. 6. gr. laganna. Umhverfis- og framkvæmdanefnd beinir því til HEF að tilkynna framkvæmdina til stofnunarinnar til ákvörðunar um matsskyldu.

Samþykkt samhljóða með handauppréttingu.

Ósk um umsögn Fljótsdalshéraðs um hvort og á hvað forsendum ný skólphreinsistöð fyrir Egilsstaði og Fellabæ skuli háð mati á umhverfisáfhrifum með teknu tilliti til 2. viðauka í 6. gr. laga nr. 106/2000.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd samþykkir að fela formanni og starfsmanni nefndarinnar, í samstarfi við forseta bæjarstjórnar, að móta tillögu að umsögn, í samræmi við fyrirliggjandi erindi Skipulagsstofnunar, sem tekin verði til afgreiðslu á næsta fundi bæjarstjórnar. Í ljósi þess að næsti fundur bæjarstjórnar verður haldinn 21. nóvember er starfsmanni nefndarinnar falið að óska eftir því við Skipulagsstofnun að frestur til að skila inn umsögn verði framlengdur um viku.

Samþykkt með 3 atkvæðum. 2 sátu hjá. (AÁ og KS)

Fulltrúar L og M lista benda á bókun frá því 93. fundi umhverfis- og framkvæmdanefndar þann 27.6.2018 varðandi þetta mál.

Umsókn um framkvæmdaleyfi vegna endurnýjunar og áætlunar um uppbyggingu á fráveitu Egilsstaða. Fyrsta áfanga. Þar sem niðurstaða Skipulagstofnunar liggur fyrir er málið aftur tekið til umræðu nefndar.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd leggur til við bæjarstjórn að umsókn um framkvæmdaleyfi verði samþykkt, að framkvæmdaleyfi verði gefið út að undangenginni grenndarkynningu. Lagt er til að útgáfa framkvæmdaleyfis fái málsmeðferð í samræmi við 44. gr. Skipulagslaga nr. 122/2010 og reglugerð um framkvæmdaleyfi nr.772/2012.

Fulltrúar L-lista leggja fram eftirfarandi bókun og tillögu:

Fulltrúar L-lista fagnar þeim viðsnúningi sem hefur orðið á verkefninu með því að nú er gert ráð fyrir tveggja þrepa hreinsun strax árið 2024 en á það lagði L-listinn áherslu í aðdraganda síðustu kosninga.

Hins vegar segir í úrskurði Skipulagsstofnunar: "Minjastofnun bendir á að austan við flugbrautina eru skráðar fornleifar og mun frárennslislögn fara um það svæði. Að mati stofnunarinnar þarf fornleifafræðingur að kanna allt lagnastæðið áður en endanlega lega lagnanna verður ákveðin til þess að tryggja að fornleifum verði ekki raskað og tekur Skipulagsstofnun undir nauðsyn þess." Til þess að uppfylla 7. grein reglugerðar um framkvæmdaleyfi nr. 772/2012 þarf þessi skráning að fara fram áður en hægt er að gefa út framkvæmdaleyfi.
Að auki er 3. tl. 2. mgr. 7. gr reglugerðar um framkvæmdaleyfi nr. 772/2012 ekki uppfyllt þar sem tilgreindur framkvæmdatími í umsókn er þegar liðinn.
Í úrskurði Skipulagsstofnunar segir einnig: “Skipulagsstofnun bendir á að jafnframt þarf að fara í skipulagsmeðferð vegna lagnanna sem liggja munu að og frá hreinsistöðinni, til þess að hægt sé að gefa út leyfi fyrir þeim framkvæmdum. Annað hvort getur deiliskipulagið náð yfir þær framkvæmdir eða hægt er að grenndarkynna leyfisumsóknir. Þá bendir stofnunin á að skoða þarf hvort lega þeirra langna kalli á breytingu á deiliskipulagi Egilsstaðaflugvallar."

Einnig telja fulltrúar L-lista að umsækjandi hafi ekki gert nægjanlega grein fyrir hvort aðrir valkostir um lagnaleiðir að Lagarfljóti hafi verið kannaðir og metnir ófærir og á hvaða forsendum þeim var hafnað.
Fulltrúar L-lista benda á nauðsyn þess að samningar við landeigendur liggi fyrir áður en framkvæmdir hefjast.

Fulltrúar L-lista telja að hafna beri umsókninni nema að öllum formsatriðum uppfylltum og að aflokinni nauðsynlegri skipulagsvinnu.

Já segja tveir (AÁ og MSÁ) og nei segja þrír(BHS, KSL og VSE).

Fulltrúar B og D-lista telja að þau atriði sem fram koma í bókun L- listans séu ekki nægjalega veigamikil til að ástæða sé til að tefja framkvæmdina. Því margt af því sem kom fram fær úrlausn fyrir og á framkvæmdatíma.

Atkvæði greidd um tillögu B og D, já segja þrír (BHS, KSL og VSE)og nei segja tveir (MSÁ og AÁ)

Samþykkt með þremur atkvæðum gegn tveimur.

Grenndarkynning hefur farið fram, framkvæmd var grenndarkynnt fyrir eftirfarandi, Minjastofnun, Isaavia, Hitaveitu Egilsstaða og Fella og landeigendum. Svör bárust frá tveimur aðilum en ekki hafa borist svör frá Minjastofnun og HEF.

Umhverfis- og framkvæmdanefnd leggur til að framkvæmdaleyfi verði gefið út í samræmi við fyrri ákvörðun, með fyrirvara um afstöðu Minjastofnunar.

Samþykkt samhljóða með handauppréttingu.